Rhododenderon

Rhododendron vraagt halfschaduw en een vochtige bodem. Deze voorwaarden lijken me hier niet aanwezig.

Zijn de plantgaten gemaakt in klei?

Ziet eruit als een typisch geval van phytophtera. Dit is een schimmelziekte die via de wortels de plant binnendringt en zich zo in de plant verspreidt. Vaak ontstaat phytophtera als de grond te lang te nat blijft. Dit kan door langdurige natte periodes of door een slechte drainage.

Helaas is aan phytophtera niets te doen. Er is geen middel dat door phytophtera aangetaste planten kan genezen.

Bovendien blijft de phytophtera-schimmel een aantal jaren in de grond zitten. Plant dus op de plek waar de zieke rhododendrons hebben gestaan niet opnieuw rhododendrons (of andere leden van de ericaceën-familie) omdat die bijna zeker ook ziek zullen worden.

Gegroet, de tuinprins

Ik ben bang van wel.

Phytophtera is al een aantal jaren een probleem bij rhododendrons. Ik heb de indruk (subjectief!) dat de schimmel sinds een jaar of 5 agressiever is dan voorheen. De phytophtera die aardappels treft (phytophtera infestans) is in de jaren tachtig ook veel agressiever geworden. Misschien dat er nu zoiets soortgelijks aan de hand is bij de vorm die rhodo's treft.

Kwekers doen er alles aan om phytophtera te voorkomen. Zo wordt er gebruikt gemaakt van zeer goede potgrond, worden de planten gekweekt op lavabedden en worden er middelen gebruikt die de plant weerbaar moeten maken tegen de phytophtera-schimmel. Planten die worden geleverd zijn doorgaans gezond.

Sommige soorten rhododendrons zijn extra gevoelig voor phytophtera maar 'Nova Zembla' is een betrouwbare soort die meestal weinig last heeft van phytophtera. Ook heb je de rhodo's geplant met turf waardoor ze normaal gesproken goed uitwortelen en hierdoor weerbaarder zijn tegen allerlei ziektes. Als ook de grond waar de rhodo's op staan goed waterdoorlatend is, is het mij niet een-twee-drie duidelijk waarom juist deze planten getroffen worden door phytophtera.

Is de phytophtera-schimmel eenmaal aanwezig dan verspreidt deze zich via water verder de grond in. Op bovenstaande foto zie ik al diverse planten die zijn aangetast maar de achterste lijken nog gezond. Of die ook ziek worden is niet te zeggen. Meestal is het iets lichter worden van het blad het eerste teken aan de wand.

Helaas geen al te opbeurend bericht.

Gegroet, de tuinprins

Bij phytophtera styerven ook hele twijgen en takken af. Hier gaat het, zo lijkt het, alleen om de onderste bladeren. Misschien is er toch wat anders aan de hand.

Bij phytophtera sterven niet altijd hele twijgen af. Vaak gebeurt dit maar het kan zich ook uiten in bladvlekken, bladverlies en algeheel kwijnen (zonder direct te sterven). Ik heb het beeld op de foto al zo vaak gezien de laatste jaren dat er bij mij weinig twijfel over bestaat dat het hier om phytophtera gaat.

Let ook eens op de hangende/treurende bladeren bij de voorste aangetaste rhododendrons op de foto. Deze bladeren zitten in de top en zullen op den duur ook geel worden c.q afsterven.

Gegroet, de tuinprins

Denk ook eens aan het volgende. Tuinturf is extreem zure en arme grond, daar wil niets in groeien. Alleen veenmos en vleesetende planten. Tuinturf wordt vaak gebruikt om de grond losser te maken en de zuurtegraad van de grond te verlagen.(Dus zuurder te maken). Veel mensen willen hun planten extra verwennen, omdat op het labeltje aan de plant tuinturf vermeld staat. Zij gooien dan een flinke hoeveelheid tuinturf in het plantgat en plaatsen daar hun Rhododendron (of andere zure grond minnende plant )in. Resultaat is dat de plant in te zure en arme grond niet wil groeien en staat te kwijnen en gevoelig wordt voor, bijvoorbeeld Phytophtera.
Veiliger is het gebruik van bijvoorbeeld gewone potgrond of desnoods Rhododendrongrond.

Ben ik het niet mee eens.

Als je turf gebruikt wordt de grond niet snel te zuur voor rhododendrons. In het noordwesten van Duitsland in de streek rond Oldenburg heb je veel rhodo-kwekerijen die hun planten in de volle grond hebben staan. Deze grond is vaak puur veen. Boomkwekerij van den Berk (St. Oedenrode, NL) hebben een paar jaar geleden in dat gebied een rhodo-kwekerij opgekocht die rhodo's kweekte op grond die meer dan 3 meter diep bestaat uit puur veen. De rhododendrons groeien er, naar het schijnt, fantastisch.

Bij het planten van rhododendrons zou ik altijd turf gebruiken, maar ik zou dat wel goed vermengen met de grond in het plantgat. Doe je dat niet dan heb je namelijk de kans dat het plantgat fungeert als put. Pure turf houdt veel water vast en dat kan in natte periodes tot phytophtera leiden. Goed mengen van turf en zand lijkt mij dan ook zeer raadzaam.

Of de andere rhodo's in de cirkel ook aangetast zullen worden is niet te zeggen. Als het huidige natte weertype aanhoudt lijkt mij de kans daarop reëel.

Gegroet, de tuinprins

Tuinprins, ik kan me niet voorstellen dat het gaat om hetzelfde materiaal als je een zak tuinturf koopt. Tuinturf is geen veen. nou ja, het is doorgevroren zwartveen, uit de onderste lagen van de bodem. Die veengrond waarin zij die rodo's kweken is veraard veen, wat zich vooral in de toplaag van de bodem bevindt. Veen wat eigenlijk in de loop der tijd - lees tientallen of honderden jaren- door inmenging van zuurstof grotendeels is verteerd en waarvan de ph lang niet zo laag is als die van een zak tuinturf. Tuinturf is echt puur organisch en door zuur geconserveerd organisch materiaal. Niet alleen verteert het nauwelijks, ook bevat het geen voedingsstoffen, in tegenstelling tot veraard veen, wat juist relatief veel voeding bevat.

Houtsnippers? Die kunnen volgens mij in deze situatie weinig kwaad. het verteren van houtsnippers onttrekt echt grote hoeveelheden stikstof uit je bodem. Maar aan je rodo's t ezien is er geen sprake van stikstofgebrek. Ik denk dat tuinprins goed zit met zijn vermoeden van phytophtera, in combinatie met wat Peter al schreef over het gebruik van tuinturf.

D_sdennis, bedankt voor je verhaal, mooier en duidelijker had ik het niet kunnen brengen. Ik wilde het niet zo diepgaand vertellen, maar soms schijnt het nodig te zijn :-)

Is het een goed idee om perliet in te mixen samen met de turf? En dan bodembedekking eroverheen.

Ik heb een hele boel rhododendron en azalea zaden die ooit groot gaan worden. Ik wil een stuk tuin ophogen en dan turf of peat moss, tuincompoast en perliet als grond gebruiken.

Ik zie trouwens overal in de tuinen maar weinig rhododendrons staan zonder verkleurde bladeren. Misschien zijn dat vooral de bladverliezende varianten?

Perliet is een materiaal dat eigenlijk uit de bouw komt. Het zijn licht witte korrels . Het materiaal wordt veel gebruikt om bv te mengen met potgrond om het lichter en waterdoorlatender te maken.

Perliet is een soort vulkanisch glas.

Ze verhitten het zodat het smelt en uitzet, dacht ik. Het is zo broos dat het drijft op water omdat er zoveel lucht in de steen zit. Water valt er dus zo doorheen en wortels groeien er graag in.

Ik weet eigenlijk niet meer wanneer ik turf, potgrond of tuincompost moet gebruiken. Tegenwoordig gebruik ik eigenlijk maar wat.

Dit verhaal lijkt nogal op wat er met mijn nieuwe rhodo gebeurd is. Hij bloeide mooi en kreeg nieuwe scheuten maar enkele weken geleden is hij van onder af beginnen sterven. Ik dacht aan watertekort dus ben ik hem rijkelijk beginnen water geven, erg dom dus. Ik heb nu enkel nog bruine takken over. Nu staat hij op een andere plaats maar ik denk niet dat er ooit nog iets van in huis komt, toch?