Kan iemand vertellen wat voor boom er op mijn foto's staat? Hij is afgelopen zomer hier komen aanwaaien. Hoe kan ik hem het beste snoeien zodat er later pas om 2 tot 2,5 meter hoogte takken ontstaan?
Je bedoelt waarschijnlijk dat je je berk wilt opkronen. Je verwijdert daarbij de onderste takken tot de gewenste hoogte. Als de boom nu nog niet zo hoog is, dan haal je eerst de onderste takken weg en na een jaar ga je verder met opkronen.
Op de link van Greenconnection lees ik toch duidelijk dat je hem moet snoeien in de Herfst. Wanneer er geen blad meer aanzit, i.v.m. het bloeden. Dit klopt, een hovenier heeft onze berk gesnoeid in November, zag ik op de rekening.
Zou deze weeek of ergens volgende week ook nog goed zijn? En hoe moet ik hem snoeine? Kan ik gewoon de takken die ik niet wil hebben later er afhalen(natuurlijk met bereid en niet alles in 1 keer)
Als je berken snoeit in het najaar, gaan ze misschien niet onmiddellijk bloeden, maar in het voorjaar heb je alsnog prijs. Dat een hovenier een berk snoeit in het najaar is absoluut geen argument om te stellen dat dat het beste tijdstip zou zijn.
Hieronder vind je een uitgebreide handleiding voor het vakkundig opkronen van bomen.
Bomen worden in de kwekerij meestal opgekweekt met een takvrije stam van ongeveer twee meter. Als zo’n jonge boom als straatboom aangeplant wordt dan moet hij naderhand vaak nog progressief opgesnoeid worden om zodoende te komen tot een takvrije stamlengte van b.v. 5 à 6 meter. Eigenlijk is dat snoeien niet zo moeilijk, maar te lang wachten en te drastisch snoeien kan tot problemen leiden die gemakkelijk vermeden kunnen worden. Deze problemen zijn o.a. : te grote snoeiwonden (Ø groter dan 10-15 cm, afhankelijk van de soort), moeilijk uit te voeren werk vanwege het extra takkenvolume, hoog risico op het ontstaan van houtrot en infecties via de té grote snoeiwonden. Bovendien kost het tijdig snoeien, zowel voor de boom als voor de boombeheerder relatief minder energie dan laattijdig snoeien. Het overgroeien van grote snoeiwonden vraagt van een boom veel meer energie dan het overgroeien van een kleine snoeiwonde. Daarenboven is het risico op infectieziekten veel groter naarmate de snoeiwonde groter is. Voor de boombeheerder is het makkelijker om een tak te verwijderen met een snoeischaar en veiliger dan het snoeien met een kettingzaag. Het is ook handiger als het snoeihout opgeruimd kan worden met een kruiwagen in plaats van een zware hakselaar te moeten laten komen.
Bij het snoeien moet eerst de definitieve stamlengte bepaald worden. (Uiteraard moeten niet alle bomen te pas en ten onpas opgesnoeid of opgekroond worden ! Bomen met takken die tot aan de grond rijken zijn vaak heel mooi en waardevol.) . In veel gevallen is de uiteindelijke takvrije stamlengte zelfs groter dan de hoogte van de boom bij aanplant. De takken die op termijn moeten verdwijnen vormen de tijdelijke kruin. De definitieve kruin, gevormd door de takken die zullen blijven, is op het moment van aanplant vaak nog niet aanwezig.
Enkele tips om te snoeien in de tijdelijke kroon (slechts bij wijze van uitzondering kan hiervan afgeweken worden) 1.Snoei maximaal 20 % van de takken in één keer weg, en snoei eens om de 2 jaar, Het is belangrijk dat we een gezonde boom opkweken die ten allen tijde goed blijft groeien. Als we takken weghalen, dan impliceert dat ook dat er bladeren weggehaald worden. De boom heeft dat blad echter nodig voor de fotosynthese, en dus voor de productie van voedingsstoffen. Als het bladoppervlak verminderd, kan de boom minder voedingsstoffen maken, waardoor hij minder goed zal kunnen groeien. Daarom wordt nooit meer dan 20 % in één keer weggesnoeid, en snoei je best maar om het andere jaar. Zo kan de boom iedere keer een jaar op krachten komen. Als een jonge boom Tien takken heeft, kan je er maar twee weg snoeien, als hij er vijftien heeft, kan je drie takken weg halen. Indien er te veel gesnoeid wordt in één seizoen is de kans groot dat er ongewilde waterscheuten worden gevormd.
2.De dikste takken worden eerst weggehaald. Hoe kleiner de snoeiwonde, hoe sneller de boom die kan overgroeien, en hoe kleiner de kans op aantastingen. Aangezien we al van op voorhand bepaald hebben, hoe hoog de onderste takken aan de stam mogen zitten, weten we dus ook welke takken uiteindelijk allemaal weg moeten. Van die takken kiezen we niet eerst de onderste, maar wel de dikste, omdat die snoeiwonden, de grootste zijn. Als we niet de dikste takken kiezen, dan zullen de snoeiwonden van die dikke takken bij de volgende snoeibeurt – over twee jaar – alleen maar groter zijn. Ze zullen dan ook voor de boom een groter probleem vormen. De Ø van de te snoeien takken bedraagt ten hoogste 10 cm. Indien een boom met een motorkettingzaag moet gesnoeid worden is er vaak sprake van achterstallige snoei.
3.Verwijder geen overstaande en boven elkaar staande takken in dezelfde snoeibeurt. Een snoeiwonde zorgt altijd voor een plaatselijke verzwakking. Zorg er voor dat er geen concentratie van zwakke plekken ontstaat. Snoei dus nooit twee takken in dezelfde takkrans of twee takken die vlak boven elkaar staan in dezelfde werkgang.
4.Snoei nooit takken gedeeltelijk weg in de tijdelijke kroon De tijdelijke kruin moet op termijn per definitie helemaal weg gesnoeid worden. Het afgrendelen en overgroeien van een snoeiwonde kost altijd energie van een boom, hoe klein die snoeiwonde ook is. De energie die een boom moet spenderen aan een snoeiwonde, ergens halverwege een tak die uiteindelijk helemaal weg moet, is verloren energie. Het is veel beter om die tak van de eerste keer helemaal weg te snoeien, zodat de boom maar een keer energie moet verbruiken voor het afgrendelen en overgroeien.
5.Dubbele toppen moeten tot op ¾ van de totale hoogte verwijderd worden. Het is aangewezen dat er slechts een enkele opgaande topscheut is. Het risico bestaat dat twee gelijk opgaande toppen een slechte vergroeiing vormen, zogenaamde plakoksels. Die plakoksels kunnen op latere leeftijd uitscheuren en de boom onherroepelijk verminken. Dubbele toppen vormen een veel kleiner risico in het bovenste kwart van de uiteindelijke boomhoogte. Ook boomsoorten die geen doorgaande stam vormen, hebben best geen dubbele kop.
6.Respecteer altijd de takkraag. De takkraag is de zone die zowel hout bevat van de stam als van de tak. Deze zone is herkenbaar als de verdikking aan de takbasis. Die mag nooit met de tak mee verwijderd worden. Maar dat is zo elementair dat het eigenlijk niet meer vermeld zou moeten worden.
7.Dode en beschadigde takken vallen buiten de twintig procent regel. Dood hout heeft geen bladeren en doet niet meer aan fotosynthese. Het wegsnoeien van dode takken verminderd dus ook niet het bladoppervlak van de boom. Beschadigde takken zijn een invalsbasis van allerlei problemen. Die moeten dus ten allen tijde zo snel mogelijk weg gehaald worden.
Ik ben in ieder geval de auteur. Als je wil kan ik eens nakijken waar en wanneer dat verschenen is, was in ieder geval in de Newsletter van de Belgische Dendrologische verenging en De Tuinaannemer, vakblad van het AVBS. Als je dat echt wil zoek ik wel uit wanneer het precies verschenen is.
Hier hoeft Wipe geen bronvermelding te doen,hij maakt alleen op een heel goede manier duidelijk wat begeleidings snoei inhoud. Daar is een boomchirurg als Wipe geen internet voor nodig,dit is iets waar hij gewoon heel veel verstand van heeft. En ook in opgeleid is neem ik aan. groet Dirk.
Nu Lody alles weet over opkronen is het misschien handig dat hij/zij ook weet hoeveel ruimte die boom in gaat nemen over enkele jaren (opgekroond of niet). De boom staat zo te zien in een vrij kleine tuin.
Een gewone ruwe berk wordt een kleine twintig meter hoog en een zes tot acht meter breed. Voordeel is wel dat de boom vrij veel licht doorlaat maar dat het erg oppervlakkige wortelstelsel de grond onder de boom doet uitdrogen.
Voor alle duidelijkheid: een berk proberen in te korten / klein te houden door er de kop uit te zagen is niet echt een goed idee.
Boomchirurgen bestaan niet meer....godzijdank. Maar gelukkig wel mensen die goede adviezen geven.Of dit uit een boek komt of van WIpe zelf, dat maakt niet uit. Het is een goed en forumwaardig antwoord.
Ik heb nog een vraag aan Wipe. Waarom is het geen goed idee om de berk kort te houden. Dat was namelijk precies mijn bedoeling. Een boom van 20 meter hoog is wel erg groot voor in mijn voortuin.
Bomen gaan op aantastingen, beschadigingen en snoeiwondes reageren door het probleem af te grendelen. Het aangetaste hout wordt ingekapseld en maakt geen contact met het hout dat niet ingekapseld is, of met het hout dat nadien gevormd wordt. Als je een boom gaat toppen dan kan die alleen gebruik maken van de afgrendeling in de houtvaten en van de afgrendeling tussen het hout aanwezig op het moment van de aantasting en het nieuw gevormde hout. Aangezien die afgrendeling op de houtvaten erg zwak is, schiet alleen die andere over. Bovendien heeft berk geen duurzaam hout. Gevolg daarvan is dat de nieuwe scheuten die gevormd worden nadat de boom ingekort is, ingeplant staan op een dunne holle buis. Wanneer die takken dan een beetje groter worden bestaat de kans dat ze gaan breken. op die manier maak je van een veilige boom een gedrocht met een grote kans op takbreuk.
Je kan dus beter kiezen voor een soort die kleiner blijft dan te proberen een berk klein te houden. En als je graag berken ziet, Betula pendula 'Youngii' is een treurberk die geen doorgaande kop vorm en dus niet erg hoog wordt. Maar er zijn zeker nog betere soorten te vinden voor jouw voortuin.
Kan je zo aan de foto's zien welke soort ik in de tuin heb? Hij is komen aanwaaien en ik heb er niet echt voor gekozen dus moet er nu het beste van maken :P Heb je een ander idee hoe ik kan voorkomen dat hij 20 meter hoog wordt. 8 tot 13 meter vind ik eigenlijk wel genoeg.
om er achter te komen welke berk je hebt moet je even aan een dun takje voelen voelt hij ruw is het Ruwe berk (Betula pendula)is het zacht is het zachte berk (Betula pubescens). Dit zijn de 2 meest voorkomende soorten. groet Dirk.
Geldt alleen voor Acer (esdoorn), Betula (Berk) en Juglans (Walnoot). ALle overige soorten die deze beginletters hebben kunnen gewoon gesnoeid worden zonder risico van bloeden. Hoewel voor de meeste bomen het beter is om in het groeiseizoen te snoeien, omdat de snoeiwonden dan beter overgroeien en de bomen hun wonden van binnen uit kunnen afgrendelen.
Een berk die naar mijn ervaring niet zo groot wordt is Betula pendula 'Gracilis'. Probleem is dat die niet makkelijk te vinden is. Als je het aandurft zou je je boom in het voorjaar zelf kunnen om-enten. Ik zou je eventueel wel enthout kunnen bezorgen.
@D_sdennis: Het klopt dat bomen die kunnen bloeden niet inde winter gesnoeid worden. Maar het is niet correct dat snoeien in d ezomer beter is omdat de snoeiwonden beter overgroeien. Voor zover ik weet is er wat dat betreft nog geen verschil vastgesteld tussen zomer- en wintersnoei. Het klopt wel dat bomen die in de zomer gesnoeid worden onmiddellijk actief kunnen afgrendelen. In de winter is het afgrendelingsmechnaisme niet actief, maar daar staat dan tegenover dat de infectiedruk in de winter veel lager is. In ieder geval zijn afgrendelen en overgroeien twee verschillende processen die los van mekaar gebeuren. Bomen die goed afgrendelen kunnen slecht overgroeien en vice versa.
Het verdient de voorkeur om in de zomer te snoeien, maar wintersnoei is zeker niet af te raden. In een aantal gevallen (knotten en dergelijke) is wintersnoei zelfs de enige optie.
Voor de meeste bomen is dit beter, voor andere is dit verschil niet zo duidelijk. Maar het is altijd beter dat wonden meteen afgrendelen. Hoge of lage infectiedruk, hoe eerder afgegrendeld, hoe kleiner de kans op infectie. Een snoeiwond wordt, mits op de juiste manier aangebracht, overgroeid door nieuw weefsel. Bij snoei in juni zul je nog datzelfde jaar deze groei waarnemen. Dit mits de conditie van de boom goed is. Het wondoppervlak wordt dan toch kleiner, ook al is dit maar weinig. Maar dit is nog altijd beter dan wanneer de groei stilstaat en het nog maanden duurt voor er enige overgroeiing plaatsvindt. Het wondoppervlak is dan groter. Laten we hier niet moeilijk over doen wanneer het gaat over takken die dunner zijn dan zeg maar 10 cm. Bij deze diameter bestaat het hout uit levend weefsel, dus spinthout en bastweefsel. Dit levende hout kan afgrendelen. Maar wanneer wonden groter zijn dan is er ook sprake van levenloos kernhout. En dit weefsel kan niet afgrendelen (hoewel sommige boomsoorten in hun kernhout stoffen hebben afgezet die voor een zwak soort afgrendeling zorgen zodra dit kernhout in aanraking komt met zuurstof). En juist dan is het belangrijk dat de snoeiwond zo snel mogelijk is overgroeid door nieuw weefsel. Ook voorkomt zomersnoei de ontwikkeling van waterlot. Hoewel dit niet alleen afhankelijk is van de periode van snoei..... Het is trouwens niet zo dat bomen die slecht afgrendelen goed overgroeien en vice versa! Er zijn bomen die inderdaad veel minder goed kunnen afgrendelen dan andere boomsoorten. Maar vooral de conditie van de boom bepaalt de snelheid van overgroeien. Een boom met een slechte conditie zal niet alleen slecht overgroeien, maar zal ook slecht kunnen afgrendelen. Zeker als het ook nog eens een slechte afgrendelaar betreft. Wintersnoei ligt meestal voor de hand omdat in de winter nu eenmaal weinig andere werkzaamheden voorhanden zijn. Knotten is een duidelijk andere vorm van snoeien, waarbij over het algemeen, als het goed gebeurt (!), alleen relatief dunne takken worden gesnoeid (dunner dan zeg maar 10 cm). Van inrotten is dan meestal ook geen sprake. Toch is ook bij knotten het beter wanneer dit gebeurt juist voor de sapstromen weer op gang komen. De bomen kunnen dan al vrij snel reageren op de snoeiwonden. Als je de keuze hebt, snoei dan in de zomer (voor de meeste loofboomsoorten), maar wintersnoei hoeft inderdaad niet altijd tot problemen te leiden. Maar dit is dan onder andere afhankelijk van type snoei, boomsoort, conditie van de boom en de dikte van de te snoeien takken.
Citaat: Knotten is een duidelijk andere vorm van snoeien, waarbij over het algemeen, als het goed gebeurt (!), alleen relatief dunne takken worden gesnoeid (dunner dan zeg maar 10 cm).
Dat zijn wel erg dunne luciferhoutjes. Hier op de klei beginnen we pas met knotten als ze veel dikker zijn anders kun je het 'hout' zo weggooien.
Hangt denk ik af van wat je voor ogen hebt met het snoeihout. Gaat het je puur om de boom als knotvorm dan snoei je als de takken nog niet al te dik zijn. Bij wilgen, die een dikke laag spinthout hebben, kan ik me overigens wel voorstellen dat snoeiwonden tot 15 cm nog geen probleem hoeven te geven, mits de bomen in goede conditie zijn. Dat zal op de klei al snel zijn, verwacht ik. Anders gaan je snoeiwonden inrotten. Kijk maar naar alle ingerotte 'knotten' van oude knotwilgen. Deze worden niet meer zo intensief onderhouden als vroeger, toen knotwilgen nog werden aangeplant voor wilgentenen voor vlechtwerk en dergelijke. knotwilgen die goed onderhouden worden, dus waar niet wordt gewacht tot alle takken te dik zijn, kunnen echt behoorlijk oud worden zonder inrottingen. Gaat het je om haardhout, dan kan ik me voorstellen dat je de takken dikker wilt laten worden. Maar de kwaliteit van de boom komt het niet ten goede. Bovendien is wilgenhout niet zo geschikt voor haardhout. Maar waar gebruik je (RDB) het hout dan voor?
Het is een wijdverspreid misverstand dat knotwilgenhout voor tenen werd gebruikt maar dat is onjuist. Hier lokaal zit er bovendien veel Kraakwilgen bloed in de knotten dus probeer dat maar eens te vlechten! De tenen van het vlechten worden gewonnen op wilgengrienden en de lange uitlopers worden bij de grond gesneden. Populair daarvoor is de Katwilg. Het hout en uitlopers van de knotwilgen zijn voor dit werk veel te veel vertakt en te breekbaar. Knothout werd voor alles en nog wat rondom de boerderij gebruikt, sterk afhankelijk van de houtsoort (Wilg, Populier, Linde, Es). Zo werd Es vooral gebruikt voor stelen, Linde voor houten lepels, spatels e.d., Wilg voor klompen, paaltjes, brandhout etc. en Populier idem (voor vrouwenklompen, mooier maar minder slijtvast). Tegenwoordig is 90% of meer brandhout, een klein deel gaat naar de moestuiniers als bonenstaak en een doodenkele naar de midwinterhoorn enthousiasten. De meeste knotbomen die je nu nog tegenkomt zijn Wilg en Populier omdat die veel beter tegen langdurige verwaarlozing kunnen en bovendien makkelijk te stekken zijn. De vele honderden bomen die onze knotgroep in de jaren heeft herplant zijn dan ook vrijwel uitsluitend Wilg (schiet- en kraakwilg en hybrides daarvan).
Dank je wel Ruud, das nog eens leuke en interessante informatie. Maar feit blijft dat verwaarloosde knotwilgen, dus waar te dikke takken worden gesnoeid omdat te lang wordt gewacht met onderhoud, inrotten en zo de kwaliteit van de knot verminderen. Hoewel ook een ingerotte knot van grote waarde kan zijn voor holenbroeders, maar ook soms bijzondere planten! Hoe dik snoei jij dan wilgentakken en wat voor invloed heeft dat dan op 'jouw' wilgenbestand? Kun je hier iets over zeggen?
Ons bestand onderhouden we nu zo'n 45 jaar. In het begin door wat jonge enthousiastelingen met de zaag geleend van pa, later werd het onderdeel van het plaatselijke IVN. Die hadden tenminste geld voor gereedschap...
Vrijwel al onze oude bomen zijn ooit achterstallig geweest, zodanig dat het met een handzaag (beugelzaag) nauwelijks te doen was. Daarom zaagden we die eerst op een meter af (tegen inscheuren) en daarna dichter bij de kop. Uiteraard zijn alle oude wilgen en populieren zwaar ingerot. In de grootste is een zodanig gat ontstaan dat je er een vouwstoeltje in kwijt kan. De knot is meer dan 2 meter doorsnee. Dat stoeltje staat er ook werkelijk en wordt door een lokale jager gebruikt. Hij kan door een grote scheur de stam in en twee handige andere scheuren geven hem zicht op de hazen. Wat je ook vaak ziet is dat de knot wortel schiet in de eigen rotte kern. dat geeft weer extra stevigheid. Voor de vitaliteit maakt dat allemaal weinig uit, de kern van de boom is toch dood en zolang de randen maar blijven leven groeit de boom door, als de randen echter te dun worden kan de boom instabiel worden en omwaaien. In een griend geeft dat niet, de boom (wilg of peppel) groeit vrolijk door maar in een weiland kan dat niet, dan vreten de koeien de jonge twijgen op.
Wanneer wij knotten is een kwestie van handjes. We streven naar 7jaar (zo'n 25centimer doorsnee) maar hebben we genoeg vrijwilliggers dan wordt het korter, hebben we er te weinig dan duurt het langer. Bij takken vanaf een centimeter of 30 zetten we tegenwoordig wel kettingzagen in.
Wij vinden dat inrotten inderdaad geen enkel probleem, nest en schuilgelegenheid voor dieren en groeiplaats voor planten. Het enige dat we er niet graag in zien is Meidoorn, niet om de plant maar klim zo'n knot maar eens in!
Lody: je hebt deze vraag al eens gesteld op 15-10 en er ook antwoord op gekregen.
Zie:
https://tinyurl.com/y6e7msx4
(spatie's verwijderen)
Ohh ja, nouja dan het 2e deel. Hoe moet ik een Berk snoeien?
Je bedoelt waarschijnlijk dat je je berk wilt opkronen. Je verwijdert daarbij de onderste takken tot de gewenste hoogte. Als de boom nu nog niet zo hoog is, dan haal je eerst de onderste takken weg en na een jaar ga je verder met opkronen.
Alles over de berk:
https://tinyurl.com/y5vqd79m
(spatie's verwijderen)
Berken zijn gevoelig voor bloeden. ik zou je dan ook willen aanraden om de takken die je wil wegknippen in de zomer weg te halen.
Op de link van Greenconnection lees ik toch duidelijk dat je hem moet snoeien in de Herfst.
Wanneer er geen blad meer aanzit, i.v.m. het bloeden.
Dit klopt, een hovenier heeft onze berk gesnoeid in November,
zag ik op de rekening.
Zou deze weeek of ergens volgende week ook nog goed zijn? En hoe moet ik hem snoeine? Kan ik gewoon de takken die ik niet wil hebben later er afhalen(natuurlijk met bereid en niet alles in 1 keer)
Als je berken snoeit in het najaar, gaan ze misschien niet onmiddellijk bloeden, maar in het voorjaar heb je alsnog prijs. Dat een hovenier een berk snoeit in het najaar is absoluut geen argument om te stellen dat dat het beste tijdstip zou zijn.
Hieronder vind je een uitgebreide handleiding voor het vakkundig opkronen van bomen.
Bomen worden in de kwekerij meestal opgekweekt met een takvrije stam van ongeveer twee meter. Als zo’n jonge boom als straatboom aangeplant wordt dan moet hij naderhand vaak nog progressief opgesnoeid worden om zodoende te komen tot een takvrije stamlengte van b.v. 5 à 6 meter. Eigenlijk is dat snoeien niet zo moeilijk, maar te lang wachten en te drastisch snoeien kan tot problemen leiden die gemakkelijk vermeden kunnen worden. Deze problemen zijn o.a. : te grote snoeiwonden (Ø groter dan 10-15 cm, afhankelijk van de soort), moeilijk uit te voeren werk vanwege het extra takkenvolume, hoog risico op het ontstaan van houtrot en infecties via de té grote snoeiwonden. Bovendien kost het tijdig snoeien, zowel voor de boom als voor de boombeheerder relatief minder energie dan laattijdig snoeien. Het overgroeien van grote snoeiwonden vraagt van een boom veel meer energie dan het overgroeien van een kleine snoeiwonde. Daarenboven is het risico op infectieziekten veel groter naarmate de snoeiwonde groter is. Voor de boombeheerder is het makkelijker om een tak te verwijderen met een snoeischaar en veiliger dan het snoeien met een kettingzaag. Het is ook handiger als het snoeihout opgeruimd kan worden met een kruiwagen in plaats van een zware hakselaar te moeten laten komen.
Bij het snoeien moet eerst de definitieve stamlengte bepaald worden. (Uiteraard moeten niet alle bomen te pas en ten onpas opgesnoeid of opgekroond worden ! Bomen met takken die tot aan de grond rijken zijn vaak heel mooi en waardevol.)
. In veel gevallen is de uiteindelijke takvrije stamlengte zelfs groter dan de hoogte van de boom bij aanplant. De takken die op termijn moeten verdwijnen vormen de tijdelijke kruin. De definitieve kruin, gevormd door de takken die zullen blijven, is op het moment van aanplant vaak nog niet aanwezig.
Enkele tips om te snoeien in de tijdelijke kroon (slechts bij wijze van uitzondering kan hiervan afgeweken worden)
1.Snoei maximaal 20 % van de takken in één keer weg, en snoei eens om de 2 jaar,
Het is belangrijk dat we een gezonde boom opkweken die ten allen tijde goed blijft groeien. Als we takken weghalen, dan impliceert dat ook dat er bladeren weggehaald worden. De boom heeft dat blad echter nodig voor de fotosynthese, en dus voor de productie van voedingsstoffen. Als het bladoppervlak verminderd, kan de boom minder voedingsstoffen maken, waardoor hij minder goed zal kunnen groeien. Daarom wordt nooit meer dan 20 % in één keer weggesnoeid, en snoei je best maar om het andere jaar. Zo kan de boom iedere keer een jaar op krachten komen. Als een jonge boom Tien takken heeft, kan je er maar twee weg snoeien, als hij er vijftien heeft, kan je drie takken weg halen. Indien er te veel gesnoeid wordt in één seizoen is de kans groot dat er ongewilde waterscheuten worden gevormd.
2.De dikste takken worden eerst weggehaald.
Hoe kleiner de snoeiwonde, hoe sneller de boom die kan overgroeien, en hoe kleiner de kans op aantastingen. Aangezien we al van op voorhand bepaald hebben, hoe hoog de onderste takken aan de stam mogen zitten, weten we dus ook welke takken uiteindelijk allemaal weg moeten. Van die takken kiezen we niet eerst de onderste, maar wel de dikste, omdat die snoeiwonden, de grootste zijn. Als we niet de dikste takken kiezen, dan zullen de snoeiwonden van die dikke takken bij de volgende snoeibeurt – over twee jaar – alleen maar groter zijn. Ze zullen dan ook voor de boom een groter probleem vormen. De Ø van de te snoeien takken bedraagt ten hoogste 10 cm. Indien een boom met een motorkettingzaag moet gesnoeid worden is er vaak sprake van achterstallige snoei.
3.Verwijder geen overstaande en boven elkaar staande takken in dezelfde snoeibeurt.
Een snoeiwonde zorgt altijd voor een plaatselijke verzwakking. Zorg er voor dat er geen concentratie van zwakke plekken ontstaat. Snoei dus nooit twee takken in dezelfde takkrans of twee takken die vlak boven elkaar staan in dezelfde werkgang.
4.Snoei nooit takken gedeeltelijk weg in de tijdelijke kroon
De tijdelijke kruin moet op termijn per definitie helemaal weg gesnoeid worden. Het afgrendelen en overgroeien van een snoeiwonde kost altijd energie van een boom, hoe klein die snoeiwonde ook is. De energie die een boom moet spenderen aan een snoeiwonde, ergens halverwege een tak die uiteindelijk helemaal weg moet, is verloren energie. Het is veel beter om die tak van de eerste keer helemaal weg te snoeien, zodat de boom maar een keer energie moet verbruiken voor het afgrendelen en overgroeien.
5.Dubbele toppen moeten tot op ¾ van de totale hoogte verwijderd worden.
Het is aangewezen dat er slechts een enkele opgaande topscheut is. Het risico bestaat dat twee gelijk opgaande toppen een slechte vergroeiing vormen, zogenaamde plakoksels. Die plakoksels kunnen op latere leeftijd uitscheuren en de boom onherroepelijk verminken. Dubbele toppen vormen een veel kleiner risico in het bovenste kwart van de uiteindelijke boomhoogte. Ook boomsoorten die geen doorgaande stam vormen, hebben best geen dubbele kop.
6.Respecteer altijd de takkraag.
De takkraag is de zone die zowel hout bevat van de stam als van de tak. Deze zone is herkenbaar als de verdikking aan de takbasis. Die mag nooit met de tak mee verwijderd worden. Maar dat is zo elementair dat het eigenlijk niet meer vermeld zou moeten worden.
7.Dode en beschadigde takken vallen buiten de twintig procent regel.
Dood hout heeft geen bladeren en doet niet meer aan fotosynthese. Het wegsnoeien van dode takken verminderd dus ook niet het bladoppervlak van de boom. Beschadigde takken zijn een invalsbasis van allerlei problemen. Die moeten dus ten allen tijde zo snel mogelijk weg gehaald worden.
Goede en zeer duidelijke informatie, maar graag bron vermelden!
Ik ben in ieder geval de auteur. Als je wil kan ik eens nakijken waar en wanneer dat verschenen is, was in ieder geval in de Newsletter van de Belgische Dendrologische verenging en De Tuinaannemer, vakblad van het AVBS. Als je dat echt wil zoek ik wel uit wanneer het precies verschenen is.
Hier hoeft Wipe geen bronvermelding te doen,hij maakt alleen op een heel goede manier duidelijk wat begeleidings snoei inhoud.
Daar is een boomchirurg als Wipe geen internet voor nodig,dit is iets waar hij gewoon heel veel verstand van heeft.
En ook in opgeleid is neem ik aan.
groet Dirk.
Oké sorry, dat jij de auteur was wist ik niet.
Nogmaals een goed en duidelijk verhaal!
Correctie, dat heet vandaag niet meer boomchirurg, maar boomverzorger.
Nu Lody alles weet over opkronen is het misschien handig dat hij/zij ook weet hoeveel ruimte die boom in gaat nemen over enkele jaren (opgekroond of niet).
De boom staat zo te zien in een vrij kleine tuin.
Een gewone ruwe berk wordt een kleine twintig meter hoog en een zes tot acht meter breed. Voordeel is wel dat de boom vrij veel licht doorlaat maar dat het erg oppervlakkige wortelstelsel de grond onder de boom doet uitdrogen.
Voor alle duidelijkheid: een berk proberen in te korten / klein te houden door er de kop uit te zagen is niet echt een goed idee.
Ik vindt dit ook geen boom voor zo'n kleine voortuin.
Maar dat was de vraag niet.
Groet Dirk.
Boomchirurgen bestaan niet meer....godzijdank. Maar gelukkig wel mensen die goede adviezen geven.Of dit uit een boek komt of van WIpe zelf, dat maakt niet uit. Het is een goed en forumwaardig antwoord.
Hoi iedereen bedankt voor alle informatie.
Ik heb nog een vraag aan Wipe.
Waarom is het geen goed idee om de berk kort te houden. Dat was namelijk precies mijn bedoeling. Een boom van 20 meter hoog is wel erg groot voor in mijn voortuin.
Heb je nog andere tips mbt het snoeien?
Bomen gaan op aantastingen, beschadigingen en snoeiwondes reageren door het probleem af te grendelen. Het aangetaste hout wordt ingekapseld en maakt geen contact met het hout dat niet ingekapseld is, of met het hout dat nadien gevormd wordt. Als je een boom gaat toppen dan kan die alleen gebruik maken van de afgrendeling in de houtvaten en van de afgrendeling tussen het hout aanwezig op het moment van de aantasting en het nieuw gevormde hout. Aangezien die afgrendeling op de houtvaten erg zwak is, schiet alleen die andere over. Bovendien heeft berk geen duurzaam hout. Gevolg daarvan is dat de nieuwe scheuten die gevormd worden nadat de boom ingekort is, ingeplant staan op een dunne holle buis. Wanneer die takken dan een beetje groter worden bestaat de kans dat ze gaan breken. op die manier maak je van een veilige boom een gedrocht met een grote kans op takbreuk.
Je kan dus beter kiezen voor een soort die kleiner blijft dan te proberen een berk klein te houden. En als je graag berken ziet, Betula pendula 'Youngii' is een treurberk die geen doorgaande kop vorm en dus niet erg hoog wordt. Maar er zijn zeker nog betere soorten te vinden voor jouw voortuin.
Hoi Wipe,
Bedankt voor je reactie duidelijk verhaal.
Kan je zo aan de foto's zien welke soort ik in de tuin heb? Hij is komen aanwaaien en ik heb er niet echt voor gekozen dus moet er nu het beste van maken :P Heb je een ander idee hoe ik kan voorkomen dat hij 20 meter hoog wordt. 8 tot 13 meter vind ik eigenlijk wel genoeg.
om er achter te komen welke berk je hebt moet je even aan een dun takje voelen voelt hij ruw is het Ruwe berk (Betula pendula)is het zacht is het zachte berk (Betula pubescens).
Dit zijn de 2 meest voorkomende soorten.
groet Dirk.
Wipe(ik hoop dat hij hier nog kijkt want ik kan hem volgens mij niet persoonlijk mailen).
Jou advies is dus als ik de berk kleiner wil houden deze weg doen en een ander type aanschaffen die van nature niet zo groot wordt?
Heb jhe eventueel types voor me die kleiner blijven(max een meter of 10?
grt Lody
Alle bomen die als beginletter A,B,C,dragen in hun naam,mogen in de winter/voorjaar,niet gesnoeid worden,ivm bloeden van de boom.
m.v.g.
Hans
Geldt alleen voor Acer (esdoorn), Betula (Berk) en Juglans (Walnoot). ALle overige soorten die deze beginletters hebben kunnen gewoon gesnoeid worden zonder risico van bloeden. Hoewel voor de meeste bomen het beter is om in het groeiseizoen te snoeien, omdat de snoeiwonden dan beter overgroeien en de bomen hun wonden van binnen uit kunnen afgrendelen.
Een berk die naar mijn ervaring niet zo groot wordt is Betula pendula 'Gracilis'. Probleem is dat die niet makkelijk te vinden is. Als je het aandurft zou je je boom in het voorjaar zelf kunnen om-enten. Ik zou je eventueel wel enthout kunnen bezorgen.
@D_sdennis: Het klopt dat bomen die kunnen bloeden niet inde winter gesnoeid worden. Maar het is niet correct dat snoeien in d ezomer beter is omdat de snoeiwonden beter overgroeien. Voor zover ik weet is er wat dat betreft nog geen verschil vastgesteld tussen zomer- en wintersnoei. Het klopt wel dat bomen die in de zomer gesnoeid worden onmiddellijk actief kunnen afgrendelen. In de winter is het afgrendelingsmechnaisme niet actief, maar daar staat dan tegenover dat de infectiedruk in de winter veel lager is. In ieder geval zijn afgrendelen en overgroeien twee verschillende processen die los van mekaar gebeuren. Bomen die goed afgrendelen kunnen slecht overgroeien en vice versa.
Het verdient de voorkeur om in de zomer te snoeien, maar wintersnoei is zeker niet af te raden. In een aantal gevallen (knotten en dergelijke) is wintersnoei zelfs de enige optie.
Voor de meeste bomen is dit beter, voor andere is dit verschil niet zo duidelijk. Maar het is altijd beter dat wonden meteen afgrendelen. Hoge of lage infectiedruk, hoe eerder afgegrendeld, hoe kleiner de kans op infectie. Een snoeiwond wordt, mits op de juiste manier aangebracht, overgroeid door nieuw weefsel. Bij snoei in juni zul je nog datzelfde jaar deze groei waarnemen. Dit mits de conditie van de boom goed is. Het wondoppervlak wordt dan toch kleiner, ook al is dit maar weinig. Maar dit is nog altijd beter dan wanneer de groei stilstaat en het nog maanden duurt voor er enige overgroeiing plaatsvindt. Het wondoppervlak is dan groter. Laten we hier niet moeilijk over doen wanneer het gaat over takken die dunner zijn dan zeg maar 10 cm. Bij deze diameter bestaat het hout uit levend weefsel, dus spinthout en bastweefsel. Dit levende hout kan afgrendelen. Maar wanneer wonden groter zijn dan is er ook sprake van levenloos kernhout. En dit weefsel kan niet afgrendelen (hoewel sommige boomsoorten in hun kernhout stoffen hebben afgezet die voor een zwak soort afgrendeling zorgen zodra dit kernhout in aanraking komt met zuurstof). En juist dan is het belangrijk dat de snoeiwond zo snel mogelijk is overgroeid door nieuw weefsel. Ook voorkomt zomersnoei de ontwikkeling van waterlot. Hoewel dit niet alleen afhankelijk is van de periode van snoei..... Het is trouwens niet zo dat bomen die slecht afgrendelen goed overgroeien en vice versa! Er zijn bomen die inderdaad veel minder goed kunnen afgrendelen dan andere boomsoorten. Maar vooral de conditie van de boom bepaalt de snelheid van overgroeien. Een boom met een slechte conditie zal niet alleen slecht overgroeien, maar zal ook slecht kunnen afgrendelen. Zeker als het ook nog eens een slechte afgrendelaar betreft.
Wintersnoei ligt meestal voor de hand omdat in de winter nu eenmaal weinig andere werkzaamheden voorhanden zijn. Knotten is een duidelijk andere vorm van snoeien, waarbij over het algemeen, als het goed gebeurt (!), alleen relatief dunne takken worden gesnoeid (dunner dan zeg maar 10 cm). Van inrotten is dan meestal ook geen sprake. Toch is ook bij knotten het beter wanneer dit gebeurt juist voor de sapstromen weer op gang komen. De bomen kunnen dan al vrij snel reageren op de snoeiwonden.
Als je de keuze hebt, snoei dan in de zomer (voor de meeste loofboomsoorten), maar wintersnoei hoeft inderdaad niet altijd tot problemen te leiden. Maar dit is dan onder andere afhankelijk van type snoei, boomsoort, conditie van de boom en de dikte van de te snoeien takken.
Citaat: Knotten is een duidelijk andere vorm van snoeien, waarbij over het algemeen, als het goed gebeurt (!), alleen relatief dunne takken worden gesnoeid (dunner dan zeg maar 10 cm).
Dat zijn wel erg dunne luciferhoutjes. Hier op de klei beginnen we pas met knotten als ze veel dikker zijn anders kun je het 'hout' zo weggooien.
Ruud
Hangt denk ik af van wat je voor ogen hebt met het snoeihout. Gaat het je puur om de boom als knotvorm dan snoei je als de takken nog niet al te dik zijn. Bij wilgen, die een dikke laag spinthout hebben, kan ik me overigens wel voorstellen dat snoeiwonden tot 15 cm nog geen probleem hoeven te geven, mits de bomen in goede conditie zijn. Dat zal op de klei al snel zijn, verwacht ik. Anders gaan je snoeiwonden inrotten. Kijk maar naar alle ingerotte 'knotten' van oude knotwilgen. Deze worden niet meer zo intensief onderhouden als vroeger, toen knotwilgen nog werden aangeplant voor wilgentenen voor vlechtwerk en dergelijke. knotwilgen die goed onderhouden worden, dus waar niet wordt gewacht tot alle takken te dik zijn, kunnen echt behoorlijk oud worden zonder inrottingen. Gaat het je om haardhout, dan kan ik me voorstellen dat je de takken dikker wilt laten worden. Maar de kwaliteit van de boom komt het niet ten goede. Bovendien is wilgenhout niet zo geschikt voor haardhout. Maar waar gebruik je (RDB) het hout dan voor?
Het is een wijdverspreid misverstand dat knotwilgenhout voor tenen werd gebruikt maar dat is onjuist. Hier lokaal zit er bovendien veel Kraakwilgen bloed in de knotten dus probeer dat maar eens te vlechten! De tenen van het vlechten worden gewonnen op wilgengrienden en de lange uitlopers worden bij de grond gesneden. Populair daarvoor is de Katwilg. Het hout en uitlopers van de knotwilgen zijn voor dit werk veel te veel vertakt en te breekbaar. Knothout werd voor alles en nog wat rondom de boerderij gebruikt, sterk afhankelijk van de houtsoort (Wilg, Populier, Linde, Es). Zo werd Es vooral gebruikt voor stelen, Linde voor houten lepels, spatels e.d., Wilg voor klompen, paaltjes, brandhout etc. en Populier idem (voor vrouwenklompen, mooier maar minder slijtvast). Tegenwoordig is 90% of meer brandhout, een klein deel gaat naar de moestuiniers als bonenstaak en een doodenkele naar de midwinterhoorn enthousiasten.
De meeste knotbomen die je nu nog tegenkomt zijn Wilg en Populier omdat die veel beter tegen langdurige verwaarlozing kunnen en bovendien makkelijk te stekken zijn. De vele honderden bomen die onze knotgroep in de jaren heeft herplant zijn dan ook vrijwel uitsluitend Wilg (schiet- en kraakwilg en hybrides daarvan).
Ruud
Dank je wel Ruud, das nog eens leuke en interessante informatie. Maar feit blijft dat verwaarloosde knotwilgen, dus waar te dikke takken worden gesnoeid omdat te lang wordt gewacht met onderhoud, inrotten en zo de kwaliteit van de knot verminderen. Hoewel ook een ingerotte knot van grote waarde kan zijn voor holenbroeders, maar ook soms bijzondere planten! Hoe dik snoei jij dan wilgentakken en wat voor invloed heeft dat dan op 'jouw' wilgenbestand? Kun je hier iets over zeggen?
Ons bestand onderhouden we nu zo'n 45 jaar. In het begin door wat jonge enthousiastelingen met de zaag geleend van pa, later werd het onderdeel van het plaatselijke IVN. Die hadden tenminste geld voor gereedschap...
Vrijwel al onze oude bomen zijn ooit achterstallig geweest, zodanig dat het met een handzaag (beugelzaag) nauwelijks te doen was. Daarom zaagden we die eerst op een meter af (tegen inscheuren) en daarna dichter bij de kop. Uiteraard zijn alle oude wilgen en populieren zwaar ingerot. In de grootste is een zodanig gat ontstaan dat je er een vouwstoeltje in kwijt kan. De knot is meer dan 2 meter doorsnee. Dat stoeltje staat er ook werkelijk en wordt door een lokale jager gebruikt. Hij kan door een grote scheur de stam in en twee handige andere scheuren geven hem zicht op de hazen.
Wat je ook vaak ziet is dat de knot wortel schiet in de eigen rotte kern. dat geeft weer extra stevigheid. Voor de vitaliteit maakt dat allemaal weinig uit, de kern van de boom is toch dood en zolang de randen maar blijven leven groeit de boom door, als de randen echter te dun worden kan de boom instabiel worden en omwaaien. In een griend geeft dat niet, de boom (wilg of peppel) groeit vrolijk door maar in een weiland kan dat niet, dan vreten de koeien de jonge twijgen op.
Wanneer wij knotten is een kwestie van handjes. We streven naar 7jaar (zo'n 25centimer doorsnee) maar hebben we genoeg vrijwilliggers dan wordt het korter, hebben we er te weinig dan duurt het langer. Bij takken vanaf een centimeter of 30 zetten we tegenwoordig wel kettingzagen in.
Wij vinden dat inrotten inderdaad geen enkel probleem, nest en schuilgelegenheid voor dieren en groeiplaats voor planten. Het enige dat we er niet graag in zien is Meidoorn, niet om de plant maar klim zo'n knot maar eens in!
Ruud