Scheuren in bast van Cercidiphyllum japonicum
#1
zo, 09/09/2012 - 12:57
Scheuren in bast van Cercidiphyllum japonicum
Cerciphyllum japonicum 'Pendula' heeft donkerbruine verkleuringen in de schors in combinatie met scheuren of andere beschadigingen. Het plaatselijk afsterven van de bast lijkt een reactie op deze beschadigingen. Kan het een gevolg zijn van een onevenwichtige stamdiktegroei of misschien kattennagels danwel is er sprake van een ziekte. Of zou het kunnen zijn veroorzaakt door het onregelmatige neerslagpatroon van deze zomer met uitgesproken periodes van regen en droogte. Cercidiphyllum lijkt gevoelig voor grote variaties in neerslag.
p.s. De titel accepteert blijkbaar geen hoofdletters in de tekst?
Nog een foto van de 'Pendula' met de overgang naar de ruwere onderstam.
De 'wildtype' Cerdidiphyllum japonicum toont vergelijkbare verschijnselen.
Het is onduidelijk of zich onder de bruine verkleuringen gezond schorsweefsel bevindt. In de scheuren is wel wondherstel te zien, maar lijken het overhangende schorsranden afgestorven te zijn (foto 1).
groet,
Draco
Er zijn de laatste tijd meer berichten over scheuren in de stam bij verschillende boomsoorten. Bij mij heeft een Styrax japonicus en een Halesia diptera magniflora last van bastscheuren. Probleem is dat ik niet het precieze moment weet waarop deze bastscheuren zich openbaarden. Bij mijn Halesia was dat in ieder geval voor juli. Ik heb zitten denken aan een nu pas zichtbaar geworden gevolg van de strenge vorst van februari j.l. Er bestaat zoiets als wat de Amerikanen 'sun scald' noemen en wat vrij vertaald kan worden met vorstscheuren onstaan door inwerking van de zon tijdens vorstperiodes. Het zou kunnen zijn dat de stam inwendig schade heeft opgelopen en dat deze pas in de loop van het voorjaar en de vroege zomer geresulteerd heeft in bastscheuren. Het blijft echter giswerk en misschien dat iemand er een betere verklaring voor heeft.
Voor meer informatie over 'sun scald' zie:
https://tinyurl.com/y2wox6xh
Jouw Cercidiphyllums zien er niet goed uit. Het is niet uit te sluiten dat hier ook een of andere mij onbekende schimmelziekte aan de gang is. Volgens mij is het enige wat je kunt doen afwachten hoe de zaak zich ontwikkelt.
Gegroet, de tuinprins
Vorstschade is niet uit te sluiten. De donkere verkleuringen zijn hard en droog en het lijkt erop dat de cambiumlaag nog grotendeels functioneel is.
Uitgesproken vorstscheuren zag ik in het voorjaar bij Lagerstroemia, maar die overleefde dat niet.
Heb nog eens verder gespeurd op het internet. Ze kunnen ook aangetast worden door een Botryosphaeria schimmel die een soort kanker veroorzaakt. Er zijn talloze vormen van deze schimmel (Wikipedia noemt 193 verschillende soorten!)en ik heb nog niet kunnen achterhalen welke in aanmerking kan/kunnen komen.
Zie ook:
https://tinyurl.com/y5hoqupz
Gegroet, de tuinprins
Bedankt voor het speurwerk, mogelijk is het dus een schimmelaantasting als gevolg van een verminderde conditie van deze bomen. Waar overigens volgens dit artikel geen remedie tegen bestaat. Afwachten hoe het verdere beloop is.
Hoe zit het met de standplaats? Dit soort aantastingen zijn vaak een gevolg van afsterven van de wortels. Slechte conditie is heel vaak gerelateerd aan groeiplaatsproblmen.
Vorstscheuren ontstaan altijd onmiddellijk tijdens de vorstperiode. Maar zelfs n deze koude winter heb ik dat noch bij Cercidiphyllum japonicum of Cercidiphyllum japonicum 'Pendulum' kunnen vaststellen.
Naar ik begrepen heb op basis van informatie van Amerikaanse websites is het optreden van vorstscheuren bij Cercidiphyllum sterk gerelateerd aan de leeftijd van de boom. Hoe jonger de plant, des te groter de kans op vorstscheuren in een stevige winter. Ik weet niet of het in dit geval om vorstscheuren gaat. Die zwartbruine plekken op de stam wijzen m.i. eerder in de richting van een schimmel.
Gegroet, de tuinprins
De scheuren en de mogelijk door een schimmelinfectie veroorzaakte zwarte verkleuring zijn van recente datum. Deze bomen reageren naar mijn ervaring vrij sterk op variaties in vochtigheid. Lange droge periodes zoals in het voorjaar en nu sinds augustus doen deze planten geen goed. In juli daarentegen was het zeer nat. Nu ontleent de 'Pendula' z'n sierwaarde vooral aan het wintersilhouet en de voorjaarsgroei. ' s Zomers toont de boom minder door de karakteristieke aanliggende bladstand die door droogte wordt geaccentueerd.
De bomen lijken nog voldoende vitaal, de groei en bladontwikkeling is normaal.
De habitus van Cercidiphyllum japonicum 'Pendula'
Op wat voor grond staan die bomen? Cercidiphyllum wil wel een vochtige bodem, maar geen hoge grondwaterstand. Stagnerend water wordt zeer slecht verdragen en zoals je zegt was juli erg nat. Ik vermoed dat daar de oorzaak wel eens zou kunnen liggen.
Wat interessant is om te weten of onder de bruine verkleuringen levende of dode bast aanwezig is. De scheuren duiden op lokaal afgestorven bast. Dat kan door vorst. Nadat er onder de schors weer hergroei vanuit de zijkanten plaatsvindt, scheurt de schors open. Door verlies van plantsappen via deze plekken kunnen ook de verkleuringen ontstaan. In dat geval is het vrij onschuldig, want dan leeft de bast gewoon onder de verkleuringen. Even krabben met je nagel zou ik zeggen.
Trouwerns beste plakoksel! Je doet er goed aan een van beide takken te verwijderen, voordat deze vanzelf uitscheurt en een deel van de stam meeneemt. korte termijn geen gezicht, maar op langere termijn heb je weer een mooie boom.
Grondwater speelt hier geen rol omdat op max 50 cm een ondoordringbare kleilaag ligt. Dat betekent wel dat bij extreem veel neerslag de bovenlaag veel water moet absorberen. Nu is er deze zomer ongeveer 100 mm gevallen voornamelijk in juni. Weinig vergeleken bij de grote hoeveelheden elders in het land. Momenteel is de grond kurkdroog en krijgen deze bomen af en toe een plens water. Vorstschade blijft volgens mij de meest aannemelijke verklaring. Januari was zeer zacht en de sapstroom komt bij deze boom vroeg op gang. In februari vroor het dat het kraakte bij een doorstaande Noordooster.
De plakoksel baart met wel enige zorg, maar ik heb daarover nog geen besluit genomen. Het weghalen van een van twee hoofdtakken zal een forse verstoring van de kroon opleveren.
Als er een kleilaag zit op 50 cm, kan het overtolige regenwater dan wel goed weg? Zou het kunnen dat de boom in juni en juli daardoor last gehad heeft van natte voeten?
Wat die plakoksel betreft: als die ooit uitscheurt heb je pas echt ene verstoring van de kruin. Het lijkt me het beste om die er toch maar uit te halen. Ik zou durven suggereren om nu een van die twee takken in te korten tot halverwege. Op die manier haal je de groei uit de tak. Bovendien vermijd je dat je de halve kruin ineens gaat wegsnoeien. Over twee jaar is de andere tk dan al wat verder uitgegroeid. En dan kan je de planoksel tot aan de basis weg zagen.
De hoeveelheid neerslag zal geen overlast hebben opgeleverd. De poreuze kleilaag van 50 cm absorbeerde de circa 100 mm neerslag zonder probleem.
Omdat het plakoksel me al enige tijd zorgen baart, zeker nu de stamdikte toeneemt, heb ik vorige herfst uit voorzorg al enkele zijtakken verwijderd, inderdaad met het oogmerk om de groei asymmetrisch te bevorderen, zodat uiteindelijk een van de hoofdtakken terugvalt in de groei. Misschien moet ik dit het komend najaar rigoureuzer aanpakken. Maar het wordt een lastige taak om een boom in deze gevorderde ontwikkelingsfase fatsoenlijk te corrigeren.
Het risico is me welbekend van de Robinia pseudoacacia 'Casque Rouge', waarvan de kroon 2 jaar geleden volledig uit elkaar scheurde. Nu is dit een 'woesteling' met een flinke neiging tot de vorming van plakoksels in combinatie met lange uitschieters met een geringe sterkteopbouw in reactie op de kroonschade. De nieuwe vertakkingen uit de resterende stam houd ik nu door snoei korter totdat de stamaanzet voldoende dikte en sterkte heeft bereikt. Dat gaat wel ten koste van de bloei.
Draco, met alle respect, het is een welbekend voorbeeld van gebrek aan durf bij probleemtakken. Snoeien aan zijtakjes, het inkorten of anderszins lost het probleem niet op maar verergert het juist. je ziet het bij talloze onervaren boomverzorgers. Neem je verlies op dit moment en snoei de tak weg. Het levert op korte termijn een lelijke boom op wellicht, maar je zult zien hoe snel de boom hier positief op reageert.
Draco,
ik weet echt niet wat je bedoelt met 'de poreuze kleilaag'. Voor zover ik er iets vanaf weet is een kleilaag per definitie niet poreus. Een 'poreuze kleilaag' is naar mijn idee een contradictio in terminis.
Je vergist je volgens mij ook als je schrijft dat het ‘een lastige taak wordt
om een boom in deze gevorderde ontwikkelingsfase fatsoenlijk te corrigeren’
Dit is een nog erg jonge boom die nog vrij gemakkelijk kan gecorrigeerd worden. Maar dan moet je niet aarzelen om die plakoksel aan te pakken. Ik heb een van mijn twee Cercidiphyllum japonicum 'Pendulum' op ongeveer dezelfde dikte op die manier onder handen genomen. Met goed resultaat.
Mijn beschrijving van de grondsoort is misschien wat ongelukkig. De tuin is aangelegd op voormalige landbouwgrond. Dat wil zeggen dat de bovenste (teelt)laag intensief is bewerkt en rust op een harde (ver)dichte kleilaag. Deze is overwegend keihard en droog. De bovenste laag is een wisselende mix van klei en zand. Op enkele plaatsen overheerst een vette blauwe zeeklei, maar vaker is de grond zavelachtig en goed doorlatend. In het gedeelte met voornamelijk kleigrond waar het water slecht wegloopt heb ik een greppel gegraven tot op de harde kleilaag. Dit reservoir functioneert als opvang bij overvloedige neerslag. De greppel is beplant met Taxodium nutans en moerasplanten, o.a. Osmunda, Onoclea.
De Cerdiphyllum's staan geplant in het tuindeel met de zavelachtige grond.
Ik zal het gestel van de Cercidiphyllum nog eens goed bestuderen want ik begrijp uit de reacties van beide heren dat een stevige ingreep onvermijdelijk is. Het is een kwestie van vaststellen welke van de twee hoofdvertakkingen dan het beste kan worden opgeofferd. De optie om de parallel opgaande hoofdtakken met een boomband te verbinden zal wel geen genade krijgen van beide specialisten?
Ik wacht in ieder geval met deze ingreep tot na de bladval omdat ik dan een beter overzicht heb van de gevolgen bij de te nemen keuze.
Bedankt tot zover voor de adviezen.
groet,
Draco
Haha, ik leef met je mee Draco! Geen boomband, tenzij je de rest van de levensduur van de boom met een lelijke band in je boom wil zitten. Met een blijvend risico van uitscheuren. Toch is dat wel een oplosing voor bomen met hele dikke takken die plakoksel zijn. Dan is het wegsnoeien van de tak een extra ramp, omdat grote snoeiwonden inrotten. Dergelijke takken worden wat ingekort (zie eerder advies) om de groei te verminderen. Dan in combinatie met een dergelijke band, we noemen dat ook wel een stormanker. Maar dit is een klein takje in wezen, dus de beste oplossing is in dit geval weghalen. Na een jaar of vijf zie je er niets meer van en is de snoeiwond overgroeid.
Een klein takje Dennis, verhoudingsgewijs wellicht, maar met 8 cm circulair diameter wordt het in dit geval toch een forse snoeiwond. Hoe 'glad' zou je dan de te verwijderen tak afzagen om uiteindelijk een optimale wondgenezing te verkrijgen? De gedachte aan een boomband laat ik varen want er kunnen ook torsiebewegingen optreden.
Bijgaande foto's tonen de takverspreiding achter de splitsing. Ongeacht welke tak wordt verwijderd, het zal de vorm van de boom sterk beïnvloeden.
De rechtse poot van de vork loopt het meest recht en geniet mijn voorkeur om te behouden.Echter de eerstvolgende vertakking is ook niet geheel okselfris. De linkse poot is iets zwaarder maar heeft een knik. Deze heeft echter in de kruin een betere verdeling. In het eerste geval vervalt met de rechtlopende stam de kroon aan de zijde van het terras met als (tijdelijk) gevolg een geringere schaduwwerking.
De secundaire splitsingen.
En het totaalbeeld van de kroon.
Ik zou gaan voor behoud van de 'linkse poot' (vreemde benaming in deze verkiezingstijd). Deze is dikker en dat is een pre. De andere tak verwijderen, omdat die ook 'stinkt'. 8 cm is nog te overzien, maar zit bijna op het randje. De linkse tak is dikker lees ik, dus deze behouden.
Let er op haaks te snoeien. Dus zo dat de snoeiwond ook maar 8 cm in diameter is. Je krijgt daardoor een vreemd stompje, maar dan 'had je maar eerder de snoeischaar moeten hanteren';) Je kunt je voorstellen als je probeert met de te behouden stam 'mee' te snoeien - wat dus fout is - een snoeiwond ontstaat van tientallen cm lang. Niet doen dus.
Verder is het een kwestie van smaak, maar daar moet je doorheen kijken. Snoeien is vooruitzien. De toekomst is belangrijker, want het oplossen van óudere' of grotere problemen is nog veel minder leuk!
Oja, wie dit principe snapt wordt de beste snoeier!
Ik begin al aan het vooruitzicht te wennen. De takstomp zal 's zomers niet opvallen door de onderbegroeiing. Bedankt voor de adviezen. De linkse tak biedt ook meer perspectief voor toekomst. Misschien moet ik de periferie ook wat bijwerken. Hopelijk ontwikkelen zich nieuwe zijtakken aan de vrijkomende kale zijde. Cercidiphyllum loopt vrij makkelijk uit op de stam.
Ik heb nog een (laatste) vraag betreffende het (haaks) afzagen. Doe ik dit het beste zodanig dat de zaagsnede eindigt op de splitsing en onder een lichte hoek zodat het regenwater afloopt van de oksel. Of laat ik een stomp zitten en werk deze in het voorjaar of aanvang zomer af?
groet,
Draco